گرێمئے براتانی چـُـکّانی دیوان
ترینوک : کریم بلۆچ _ تهل
پارسی رجانک: epubfa.ir
گوَشتَ کنێن که چه ڈَنّی زبانان لبزانکی رجانک مان بلۆچیا نبئیگئے هسابا اِنت. گرێمئے براتانی چـُـکّانی دیوان ‹‹ سـَـالاتـَـلـُـک » یک کۆشستے که ڈَنّی لبزانکا بلۆچ استمانئے نیاما بپَجّارێنیت..
یک مَرد و جنے هست ات که آیانی دلا باز لۆٹت که آیاناءچکّے ببیت . آهرا آیانی واهگ پوره بوت .
وَهدے که چک لاپا ات ، وهدے وهدے چه وتی تاگا ، همساهگئے باگی چارت که اۆدان سالاتۓ باز نِمه دارێن سَر بُرا رست انت .بلے باگ جادوگرێن همساهگئے باگ ات که هچ کس هچ کـَدێن دل نکت که اۆدان برئوت.
چیزے وهد گوست و جنێنێنا پگر ک کرت که بارێن اے سالات چونێن انت . آ نێپگ ات و آییئے دلا سالات لۆٹت . آییئے رنگ گێش و گێشتر زَرد و زرد بێان بوت . آییئے مَرد پرێشان بوت آهرا پئیسلای کرت که شپ ءَ جادوگری همساهگئے باگا رئوان و چیزّے سالات سِندان . انچش که لۆٹیتگّتی ، انچشی کرت . جنێنا سالات وارتنت و گێش سالاتے لۆٹت و نهیپکی گێش بوت . مرد مجبوریا دگه بَرے هم هما باگاشُت .
بلے اے بَریں جادوگرین زالکا آ گِپت :- هااان ! چۆن تئو دل کرتگ که منی سالاتان بزورئے
؟
کـُـوار ت پیر زالا . تُرُستگێن مرد ا ، وتی زالۓ نێپگ و لۆٹۓ بارئوا ، آئیا هال دات .- زور و ببَر چینچۆ سالات لۆٹئے؟ _ جادوگرا گوشت _ بله آیانی بَدَلا چکّان منا بد ئے .
بێچارگێن مردا دگه راهے پَشْت نکپتگ و نێست ات , ابێد چه اشیا که بمنّت ایت .جنێن چلّگ بوت.
جنێن چُکےبوتی جادوگرا زُرت و بُرت که وَت برودێنیتی و چکّۓ نام « سالاتَـلـُـک » اێری کرت .« سالاتَـلـُـک » رُست و مزن بوت . په زێب و براها بے مٹ و دَروَر ات. انچش که جادوگر تُرس ات که کسّ مبات که آئیا بگندیت و نلۆٹـتی که کسےهم آئیا پێش بداریت .انچش که جنکوا دواز ده سال بوت ، جادوگرا آ بُرت مان بَز و تهارێن جنگلێا مان بُرزین گواتگرێا بندی کرت.
وهدے که پیر زالێن جادوگر آییئےگِندُکا شُت ، تئواری کرت :
.
« سالاتَـلـُـک » ،« سالاتَـلـُـک
وتی ڈکمێن ماپران جهلا لۆنج کن
گـُڑان سالاتَـلـُـک چه تاگا وتی گـُـوَپتگ ێن وپَلینکێن ماپرانا جَهلا لۆنجان کت و جادوگر آ یانا گپت و چه گواتگر ا بُرزا بوت .
چنت سال گواست . یک رۆچے چه جنگلا شهزاتێن ورناے گوازان ات . باز وَش گـُـٹـێن آواز ے اِشکت . اے سالاتَـلـُـکئے آواز ات که شئیران پر وَتا جَـنـَـگ ات . چه سالاتَـلـُـکئے دلکشێن آوازا ، شهزاتگئے سار شُت و لۆ ٹـتئے که آوازے بانُکا وَدی کنت و بگندیت . په همے هاترا همے گواتگرے چپ و چاگردا تُرّ وران و گردان بوت که گواتگر ے راه و دَر ا وَدی بکنت . بلے بے آسر ات پرچا که اے برز ێن گواتگرا راهے نێست ات!
چنت سال گواست . یک رۆچے چه جنگلا شهزاتێن ورناے گوازان ات . باز وَش گـُـٹـێن آواز ے اِشکت . اے سالاتَـلـُـکئے آواز ات که شئیران پر وَتا جَـنـَـگ ات .
هر رۆچ شهزات همے دلکش ێن توارے بارها پگر کنان ات و هر رۆچ شُت همے گواتگرے چپ و چاگرد ا ، بلک ێن راه و دَرے وَدی به بیت .یک بَرے شهزاتێن مرد ا ، پادی بــِرَمشے اشکت و وتارا چێری دات که کس مزانت که کئی پادی برمشنت و اۆدان چے کنت . چه وتی چیرێن جاها دێستی که پیرزالێن جادوگرے ات . جادوگرا توار کت:
- « سالاتَـلـُـک »،« سالاتَـلـُـک »
وتی چیپـُـکان لونجان کن .
شهزاتێن مردا دێست که چه گواتگر ئے تاگا ، پلینکێن ماپرے لۆنجان بوت و پیر زال چه هما ماپران برز بیت .
- اه هاااان ! گون اے ریزێن ماپران بیت که گوتگر ا سَرکـَپ انت _ شهزتگا پگر کرت _ من هم انچش کنان .
وهدے که پیر زال شت ، شهزاتێن ورنا چه گواتگر ئے بَنا گوانک جـَت :
هر رۆچ شهزات همے دلکش ێن توارے بارها پگر کنان ات و هر رۆچ شُت همے گواتگرے چپ و چاگرد ا ، بلک ێن راه و دَرے وَدی به بیت .یک بَرے شهزاتێن مرد ا ، پادی بــِرَمشے اشکت و وتارا چێری دات که کس مزانت که کئی پادی برمشنت و اۆدان چے کنت . چه وتی چیرێن جاها دێستی که پیرزالێن جادوگرے ات . جادوگرا توار کت:
- « سالاتَـلـُـک »،« سالاتَـلـُـک »
وتی چیپـُـکان لونجان کن .
- « سالاتَـلـُـک »« سالاتَـلـُـک » وتی ریزێن ماپران لۆنجان کن !- همائے ریزێن
ماپر ئی گِپت انت و چه گواتگرا بُرز بیت .
« سالاتَـلـُـک » اولا باز تُرست ، پرچا که چـِد و پیش آئیا هچ کدێن مردینے نه دێستگ ات .
شهزاتگا گواشت که آئیئے جند ، سالاتَـلـُـکئے گـُٹ و توار ے هدۆک و بَندێگ انت و چه آئیا دزبندیئی کت که آئیے دلی دۆستیا به مَنّیت و وتی دستا همائیے دستا بدنت و گون شهزاتگا سانگ و سور بکنت .
سالاتَـلـُـکا ورنائێن شهزاتێن مرد ے جند و هبر چه پیر زالێن جادوگر ا هزار سر گێشتر وَش و دوست بیت . په همے هاترا آئیے هبر ے مَنّت و هئو کرت . بلے یک چیزے هست ات که آهان نزانتگت که سالاتَـلـُـک چۆن چه گواتگرا دَرکـَپێت و به تَچێت .شهزاتگا زبان کرت که هر رۆچ په آئیے چارگا کئیت و وتی پَجّیا ابریشمێن بندێکئے ٹـوپے گون وتا کارێت . تا که سالاتَـلـُـک ریزے به گـُـوَپێت و به ریسێت تا که چه اۆدان تتک بکنت .
شهزاێن مرد هر رۆچ بیگاها په سالاتَـلـُـکئے گندگا آتک و سالاتَـلـُـک هم هچ یک هبرے چه وتی گندُک گون جادوگر ا نه گواشت . تهنا انچوش یک بَرے چه دَپئی دَرکپت :
- تو پرچا چه شهزاتگا گران ترئے ؟
چه کجا تو چشێن دلے زُرتگ و ودی کرتگ که منا به ریپێنئے ؟ _ جادوگر گرم گپت و چه زَهرا سالاتَـلـُـکئے ریزێن ماپران بـُش جَت و بـُرّت انت . جادوگرێن پیر زال گون وتی جادوگری رپک و مندراں سالاتَـلـُـکئے دورێن و بــرّێن هـَندے ءَ پرێنت و پدا بُرّتگێن ماپرے زُرت و گل میها بَست انت و نِشت و شهزاتێن مرد ی ودارێگ بوت .
وتی ڈکمێن ماپران جهلا لۆنج کن
- « سالاتَـلـُـک »،« سالاتَـلـُـک »
وتی چیپـُـکان لونجان کن .
وهدے که شهزاتێن ورنا آتک ، جادوگر ێن زالک کِـٹی کِـٹی کند ات و گواشتی :
- تئی مـُرگـَـلـُـک ، پـورّ و بال کرت و شُت و چـِد و رَند تو کد ێن آئیا نه گند ئے ...
شهزات ێن مرد چه گم و ڈُکّ ، وتا چه گواتگر ی بُرزگا جَهل سَٹ اِت .
مرد رُستگێن کُنٹـک و ڈنگرانی درچکیا کـَپت و کنٹگ آئیےچمان لـَگـّت انت و چمی کۆر بوت .
- نون چۆن من هنو وتی سالاتَـلـُـکا ودی بکنان . - شهزاتگ نالِت و وَکّ و پــِکّی کرت .
شهزاتێن مرد ماهاں همے بَز و تهارێن جنگلا گولان و سرجنان بوت . چه زهیران گریوان و نالان بوت . تا که یک بَرے چه دور ا ، باز جوانێن و دلکشێن گـَـٹئیے آواز ی اشکت که باز سوچوکێن و جگر سِندێن زَهیروکان جَـنـَـگ ات.
چه همے جنێنی گـُٹی آواز ، گـُٹئے بانکی پَجاه آرت و شُت تا که زَهێروک جنوکا ودی کنت . تچان بوت و وتی مهریگێن و زَهیریگێن جَنِک ءِ نام ءَ گوانک جنان بوت .
وهدے که سالاتَـلـُـکا آا دێست ، شهزاتێن مرد ی وتی امبازان گپت . چه شهزاتگئے چمان شاده ی ارس شِیوَگ و چـَـرّان بوت انت . چه شادهێن ارسان ، شهزاتگئے چمان مَیم زُرت و دل رۆشن بوت . گو ن ارسانی گوارگا چمانی روک و مَیم ودی بوت انت . آهر ا شهزاتگێن مرد گون سالاتَـلـُـکا سانگ و سور کرت و تا که هست اتنت وَش و گـَل و شادهان بوت انت و په هر کسا نیکی اش کرت .