نویسنده: سمیه حافظ
در شهرها و مناطق روستایی بلوچستان، زنان سنت های چند صد ساله سوزن کاری بلوچی را زنده نگه داشته اند. با بیست و چهار درصد نرخ سواد میان زنان، یکی از پایین ترین امار در جهان، گزینه های شغلی برای زنان روستایی بلوچ بیشتر به سوزن دوزی محدود می شود. انتقال به مشاغل انلاین برای فروش لباس های درخشان بلوچی بشکل چشمگیری زندگی این سوزن دوزان را بهبود بخشیده است .
از طریق فروش انلاین لباس های بلوچی سود می برد. او در ابتدا به شکل خانه به خانه در روستای خود لباس ها را می فروخت. این بدان معناست که مشتریان او به زنان روستای او در خوزدار بلوچستان محدود بودند. وقتی خاتون از کسب و کار انلاین مطلع شد، ابتدا از فرزندانش خواست که صفحه ای برای او بسازند که بتواند لباس هایش را در ان نمایش دهد. بعدها او شروع کرد به ارسال لباس های خود به Hello Doch که یک پلتفرم انلاین برای خرید و فروش لباس بلوچیست.
''همسرم باغبان است . درامد او به اندازه ای نیست که به همه برسد. به همین جهت تصمیم گرفتم از مهارت های خود برای کمک به هزینه های خانه استفاده کنم. نتقال به کسب و کار آنلاین منجر به افزایش فروش لباس های من شده است، از این رو، درآمد بیشتری دارم. قبلاً خانه به خانه می رفتم و بازار محدودی داشتم، اما اکنون مشتریان از کشورهای مختلف به من مراجعه می کنند.''
برخی از طرح های خاتون به ویژه در خاورمیانه مورد تقاضا هستند. خاتون اکنون به همراه دو دخترش که با او کار می کنند، ماهانه 50000 روپیه درآمد دارد.
برای بسیاری از زنان دیگر از خانواده‌های کم درآمد، صنایع دستی سنتی - که در طول نسل‌ها منتقل شده است - نه تنها یک روش زندگی و راهی برای رهایی از فقر، بلکه منبعی برای استقلال است.
سوزن دوزی درخشان بلوچی که با سوزن و نخ های رنگارنگ ساخته می شود، نمای جلویی، آستین و جیب لباس ها و سرآستین های شلوار را تزیین می کند.
به‌طور مستقل و به‌صورت آزاد کار میکنند، اما اخیراً کسب‌وکارهای آنلاین رونق گرفته اند، که نتیجه آن افزایش درآمد است.
دوچگیرها، که بسیاری از مناطق روستایی اند، قبلاً به مشتریان شهری دسترسی نداشتند، اما اکنون از زنان ساکن در شهرهای سراسر پاکستان و همچنین سایر نقاط جهان سفارش می گیرند. این لباس ها در کویته، کراچی و هر جا که مهاجران بلوچ زندگی می کنند، از جمله بریتانیا، ایالات متحده و خاورمیانه به فروش می رسد.
خاتون توسط سکینه ستار که حدود ۶۰ سال سن دارد استخدام شده است و یک بوتیک در خوزدار بلوچستان را اداره می کند. بیشتر کسب و کار او از طریق سفارشات انلاین، و بواسطه صفحه ی اینستاگرام Hello Doch انجام می شود. او از سراسر پاکستان و خارج از کشور سفارش دریافت کرده است.
ستار به طور متوسط 15 تا 20 سفارش در ماه دریافت می کند. این تعداد می تواند در طول عید یا هنگام عروسی به 50 افزایش یابد. طبق رسوم بلوچ ها، عروس برای عروسی خود تعدادی لباس دریافت می کند.
ستار حدود 2000 زن را از سراسر بلوچستان استخدام می کند که در خانه های خود کار می کنند. او می گوید برای ساختن یک لباس بلوچی حداقل سه زن لازم است.
بسیاری از زنان با کسب و کارهای نوظهور انلاین دست به شراکت زده اند، به این صورت که سفارش هایی را از سوی انان دریافت میکنند و سپس با زنان دیگر به اشتراک می گذارند.
بسیاری از زنان با کسب و کارهای نوظهور انلاین دست به شراکت زده اند، به این صورت که سفارش هایی را از سوی انان دریافت میکنند و سپس با زنان دیگر به اشتراک می گذارند.
دوچگیرها از مناطق روستایی هستند که به اینترنت دسترسی ندارند و نمی توانند کسب و کار خود را به صورت آنلاین راه اندازی کنند. ستار می‌گوید، بنابراین، آنها با مجموعه‌های از قبل تاسیس شده مانند ما همکاری میکنند
سمینا تنزیل، سی ساله از خوزدار یکی از این زنان است. او نه تنهاسوزن دوزی می کند، بلکه یک طراح است و علاوه بر همکاری با ستار، حساب تجاری شخصی خود را نیز اداره می کند. تنزیل بعلاوه بر سوزن دوزی، بر کار نظارت می کند و آن را بین سایر زنانی که در شهرها و روستاهای اطراف خوزدار زندگی می کنند، توزیع می کند.
کار دوچگیرها کمک کرده است تنزیل می‌گوید: ''اکنون کار بسیار بیشتری وجود دارد، زیرا تقاضا برای لباس‌ها افزایش یافته است. ''
تنزیل15سال است که در این زمینه مشغول به کار است. او از اینکه مستقل است و می تواند در مخارج خانه به همسرش که یک کارمند است کمک کند بسیار احساس سربلندی می کند. او همچنین مخارج خودش و دو فرزندش را تامین می کند.
تنزیل که نه تنها به مهارت های سوزن دوزی بلکه به یک پلتفرم انلاین نیز مجهز است می گوید: ''زندگی همه ی زنان ( در این تجارت) به طور چشمگیری بهبود یافته است. - بسیاری از زنان قبلا تصور نمی کردند که فرزندانشان بتوانند به مدرسه بروند، اما اکنون بواسطه درامدی که از فروش حاصل می کنند، فرزندان خود را به مدارس خصوصی می فرستند.''
سایرا علی 18 ساله ، بعد از کلاس هفتم بدلیل فقر مجبور به ترک تحصیل شد . او تصمیم گرفت در عوض کار کند تا بتواند پس از بازنشستگی پدرش در مخارج خانواده کمک کند. .
'' من کارهای سوزن دوزی خود را به صورت آنلاین می فروشم. من پلتفرمی دارم که کارهایم در ان به راحتی به فروش می رسد. من به دلیل پلتفرم آنلاین کار بیشتری دریافت می کنم. علی می‌گوید اکنون می‌توانم خرج غذا و سایر هزینه‌های خانه را بپردازم.''
کار می کرد. این بدان معنی بود که فروش سوزن دوزی هایش گستره نداشت. شهیدا می گوید این کار را انجام می دهد تا برای ازدواجش پس انداز کند و برای خودش خانه ای بسازد.
هنگامیکه شهیدا تحت نظر ستار شروع به کار کرد، در سال 15-20 پیراهن می فروخت این در حالیست که در روستای خود سالانه 5-10 پیراهن می فروخت.
شهیدا می گوید: ''از انجایی که من از روستا هستم، در مورد رسانه های اجتماعی و اینکه چگونه می توانند زندگی هنرکاران محلی را تغییر دهند، نمی دانستم.رسانه های اجتماعی در واقع انقلابی را در زندگی دوچگیرها بوجود اوردند. گاهی اوقات باید سفارش ها را رد کنیم.''
سمیه حافظ یک نویسنده مستقل است. حساب تویتر [email protected]
منتشر شده در : The News on Sunday