عبدالخالق چرخ انداز
کودکان در همه جای دنیا زیبا میخندند و با شادی های نابشان اطرافیان خویش را مملو از امید و شادکامی می کنند. کودکان بلوچ نیز با لبخند خاص و زیبایشان امید بخش زندگی و سرمایه اینده جامعه محروم بلوچستان هستند و دیدن شادی های کودکانه انها سختی زندگی در بلوچستان فقرزده را برای لحظاتی قابل تحمل می کند.
بلوچستان سرزمینی است پر از دوگانگی و تناقص، سرزمینی پر از زیبایی و زشتی، سرزمینی غنی از طبیعت بکر و قشنگ که ردای زشت محرومیت بر آن پوشانده شده است و همه آن زیبایها زیر سایه شوم آن محو گشته است. این دوگانگی دنیای قشنگ کودکان بلوچ را نیز متاثر نموده است و لبخند زیبای انها نیز در سایه شوم محرومیت از نیازهای اولیه زندگی محو شده است.
کودکان معصومی که هنوز درک درستی از داشته ها و نداشته های زندگی ندارند، با قربانی شدن در برکه ها و یا گرفتار شدن در چنگال تمساح ها، متوجه نبودهای اولیه زندگی مثل آب میشوند و یا با شلیک مستقیم گلوله نظامیان قیمت نان پدر را درک میکنند و یا تصور آنها از مدرسه، کپری خالی از هر نوع امکانات آموزشی است.
کودکان بلوچ محرومترین در ایران و شاید یکی از محروم ترین در جهان از نظر امکانات آموزشی هستند که در بسیاری از نقاط آن حتی از داشتن مدارس کپری که سایه ای بیش نیست نیز محروم مانده اند و آنهایی هم که در گرمای بالای ۵۰ درجه بلوچستان شانس حضور در این مدارس کپری را دارند نیز بهره چندانی از آموزش نمیبرند و بعد از تحمل چند سال گرمای طاقت فرسا ، به دلایل متفاوت از جمله نبود مدارس در سطوح بالاتر و مسافت طولانی و مشکلات اقتصادی ترک تحصیل نموده و جا پای بزرگترهایی میگذارند که خود از رنج مشکلات زندگی قامتی خمیده گرفته اند و در بدو زندگی خویش گرفتار بزرگسالی میشوند .
در بلوچستان سالانه هزاران کودک بدلیل نداشتن شناسنامه نمی توانند وارد مدارس شوند و یا به دلیل نبود امکانات تحصیلی از فرصت تحصیل محروم می مانند و هزاران کودک و نوجوان دیگر نیز به دلیل مشکلات اقتصادی خانواده ها و نبود آینده ای روشن ترک تحصیل کرده و به جمع کودکان کار اضافه می شوند و یا گرفتار کودک همسری میشوند و نتیجه همه آنها خط بطلانی به دوره طلایی کودکانه آنهاست و مظلومانه بی آنکه کودکی کنند بزرگ میشوند و حسرت نداشتنه دوره کودکی تا آخر عمر رنجی سنگین برقلب آنها و اثری عمیق بر شخصیت آنها میگذارد.برای اینکه جامعه ای پویا و موفق در بلوچستان داشته باشیم لازم است که زیبایی دوباره به زندگی کودکان این سرزمین برگردد و به آنها فرصت کودکی داده شود.
