گارێن کلدار

نبشتانک: سئیَد هاشمی
انگریزی رجانک: فضل بلۆچ

گرماگی رۆچے اَت، رۆچا گوَر بِستگ اَت. آ، سباها چه لۆگا در آتکگ و تئیابیۓ کرّا شپۓ سارت کرتگًین رێکانی سرا نشتگ اَت و دَریاۓ کۆکَرێن گوارمان چارگا اَت که دۆشگێن شَمالێن گواتۓ سئوگات اَتنت.

اے دَریاۓ آپ باز تلَگ اِنت و زِمینی باز جاگها سَکّ چِکِّل اِنت.اشیۓ همے لهمێن چِکِلّۓ تها دریایی لولّک باز اِنت. لهتِێن لولُلکّا همے نرمگًن چِکِـّ اَنچێن رَنگێا گوتکگ و وتی لۆگ جۆڑ کرتگ که اگن په نزانتکاری کَسێے پاد همے لۆگۓ سرا بکَپیت، تان کۆنڈا مێنَ رئوت.چه تئیابا پَنجاه شَست گواز بُرزا مَچّ شِریشّے که اِشیۓ ساهگا سباهۓ رۆچ گۆن تئیابا گُلاێشَ کنت و هر چُنت که رۆچ بُرز بئیان بیت، ساهِگ و تئیابۓ دۆستی دور بئیانَ بیت.

آ، همے ساهِگا نشتگ اَت. بله نون اے ساهِگا آئیۓ هَمراهی هم یله دات. آییا چَکّ جَت و پُشتا چارِت . شِریشّۓ هما دێما رێکۓ بُرزگے . بله همے بُرزگ چۆ که بَند یا آسشانێن کۆهۓ چُدگا اِنت که چَپّ و چاگردا چۆ که بَندا اِنت و تۆکی جُهل اِنت.

اِشیا لهتێن بُن مچّ هم مان اِنت. یکّ زَمانگے اے یَکّ جوانًن پَلّے بوتگ بله اَنّون وئیرَندان اِنت و واڑۓ بانداتا یَکّ دَستے ماهۆر یا ٹالے کَرز و یکّ چۆٹکے هم لِکّ نهاِنت. اِشیۓ نزّیکّا هما کَسَ رئوت که وتا چه مسترێن جَنجالا رَکێنگَ لۆٹیت.

همے بُزرگۓ چپّا راهے گوَزیت. راهے نه اِنت، کِشکے یا چۆ بگوش که رَندے که مردمانی بازێن رئو و آیا همے راه جۆڑ بوتگ که اِدۓ رێک چیّزے بَدِتگ و دگه چیزّیا چه لَگَتمالیا بال کرتگ و کرّ و گوَرا جَم بوتگ اَنت. و گوات هم کپمّک بوتگ و گوَشۓ زانا اَرزّن رَنگێن مودانی تها گیوّارے کشّتگ. همے کِشکۓ چَپّی دَستا چات اِنت که هَر کَس گۆن هۆرکێن جَهلگا کئیت و گۆن پُّرێنا بِرَ گَردیت.

آییۓ دلگۆش یکّ اَناگها یَکّ برمشێا وتی نێماگا ترَّێنت. چاریت تَه همے بّرزگا و راست یَکّ کۆرے پێداک اِنت که آییۓ لَٹّ یکّ جِنِکّێا گِپتگ. آییا درپستێن نێمگان وتی دلگۆش دور کرت وهمے کۆرانه، همے جِنِکّا چارگا لگِّت. کۆرێن مرد اے جِنِکّا یئیابا بپرت و یَکّ شَرّێن اَدارێا رند پَدا جِنِکّا کۆرۓ لَٹّ گِپت و هَمراهیا دێم په مێتگا تَرّت.

اے هم چه وتی جاگَها پاد آتک و هَمِشانی رندا دێم په مێتگا رَهادگ بوت. راها گۆن دو پَجّارۆکێن مردما درَهباتی بوت. تانکه رێک کُٹّت. اِشیا هم دَم بُرت پرچا که په اے گپّا که چۆ گیوّارا بارَگێن کِشکے جۆڑ بوتگ اَت، بله اے کِشک هم رێکۓ تَها اِنت، پمێشکا اے کِشک هم رێک اِنت.

هما وهدی که آچاتۓ کِرّا گوَاست، آییۓ دلا یَکّ بَرے دریکّگے جت. اے دومی کواهنێن چات اِت که سِنگَبند اَت و رًکۓ کُٹِتگێن سرا اَت یا که چۆش بگوَش بپنگێجا اَت. ترانگێا کَپت، بله وتی سَری درَنزِت که وتا بێترانگ بکنت بله پَدا هم ترانگ آییۓ همراه اَت، سسّایی کرت، بله بے آسَرێن سسّا، پرچا که گۆن بے آسَرێن سسّایا آییۓ سَما زِندگ بئیان َ بوت. وتسرا وت چه آییۓ سرا گرمیے در آتک، آییۓ چمّ هم گرم گِپتنت، آییا وتی جند دَست پِر کرت گوَشۓ زانا تَپا گِپتگ اَت بله تَپۓ رَنگا نه اَت. وتی پادی ترُند کشِّتنت که زوت تر وتی جاگها برَسیت. پَدا یکّ اَناگها گۆن وت آستا گوَشتی: “لۆگا رئوۓ جوان اِنت، بله تئیی لۆگا هم کَس نێست، اۆدا هم تهنا نِندۓ.”

راستی گوَشتگ اِت. آییۓ گِسا بێدِ آییۓ جندا دگه کَسّ نێست اَت. یکّ جوانێن سَنگتے آییا هست بله آ رۆچۓ دراجیا گًشِ گَیبیا نه اِنت. شپا دَمانێا کئیت و هر دو نِندنت، گپّ و ترانے کَننت، بله آهم تان دێران گۆن آییا نِشتَ نکنت که اییا وتا لۆگے هست که په لۆگبانُک و چپکّ و چلانگ اِنت

پدا وتسرا گَپّ جَنگا اَت: “تهنایی وشّ اِنت بله هما وهدی که تهنایی پَکار ببیت و همے رَنگا هَمراهی وشّ اِنت، هما وهدی که چه تهناییا مردم شِزار ببیت، مرۆچی گوَاشۓ زانا من هم چه تهناییا بێزار آن. بایَد اِنت که اے رَنگێن بێزار و شزار چُشێن بێوهد و بے اجامێن باهَندان چه رۆچۓ اێر رئوگا رند گیر بیارنت بله مرۆچی چپُّکُّاێن رَنگێا گۆن سَباها رۆچۓ گوَر بَندگا اِشان بیڑ آورتگ.”

آ وتسرا وت میزّان میزّانا جێڑانا رئوگا اَت. راها دگه یَکّ دۆستێن مردُمے گۆن آییا درَهباتی بوت. درَهباتی بوت بله آییا اے سَما نه اَت که کۓ اَت. وتی پادی کَشِّتنت، گوَشۓ زانا کَسے آییۓ راها چارگا اِنت یا یکّے دێر اِنت که آییۓ رَهچاز اِنت که کَمّے دێر کَنگ په آییا بیرگێن تاوانَ کاریت.

یکّ بَرے اۆشتات و وتی گامی سُست کرتنت، بله پدا چاریت که په بێسَمایی پَدا گامام کشّان اِنت. چه وتی لۆگا سَدے گاما دور، چاریت که یکّے آییۓلۆگۓ کَمپانۓ سروگا اۆشتتاتگ و گۆن آییۓ گِندگا اِشیۓ گام سُست بوتنت. سَری جَهل کرت و دێمترا شُت بله نون گامی اَنگت هم سێست تر اَتنت. نَزّیکترا وتی سَری چِست کرت و پَدا چارِتی ته هَمے مردم دیوالۓ بُنا چیزّێۓ شۆهازا اِنت. وهدے که آییۓ کرّا رَسِت پَجّاهی آورت که هر رۆچ چه هَمِدا گوَازیت و \اپا رئوت. اِشیا وتی دلا گوَشت که بَلکێن آییۓ پُلُّک یا مُندریکّے کَپتگ که اینچُک شۆوهازا اِنت. جپستی کرت:”چے گارِت کرتگ؟"

“کَلدارے.”
“کَلدارے?.”
“انه. تُرندێن کَلدارے.”
“گُڑا؟"
“گار اِنت.”

اِشیا هم شۆهاز کَنگۓ هاترا اینگُر آنگُر چارگ بُنگێج کرت. بله وهدے که سَری چِست کرت، گندیت تَه اِشیۓ جند کلدارۓ شۆهازا اِنت بله آییۓ جِند اۆشتاتگ و اِشیۓ جندا چارگا اِنت. وتی کیسّگی پٹِّت بله پچّێن کلدارے مان نێست اَت، گوَاشتی: “ منی کیسّاگا کَلدار نێست بله چه لۆگا کَلدارے کاران و ترا دێیان.”
دَروازگی پَچ کرت. اے هم پُترِت گۆن. آ، لۆگۓ تها کۆٹۓ نێماگا شُت که کَلدارے بکَشیت و بدَنتی. اِشیا گوَاشت: “تئیی لۆگا آپ نێست؟"
“چِتئورێن آپ"
“ورگی.”
"بله. هست.”

اِشیا گِلا زرت که آییا آپ بدنت. گِلاسی چه دستا پَچ گِپت و گوَشتی: “من وت آپَ وَران.”

گِلاسی چه آپا پُرّ کرت و آورت و آییۓ دێما اۆشتات. “بزور. آپ بوَر.
“من سَباها چَرپی نئواررتگ که آپ بوَران. “
“ گَرماگ اِنت، آپ وشّ اِنت. شرّ اِنت، اچه تئو سَباها چے وارتگ؟"

“یکّ کۆپے چاه.”
“دگه؟"
“دگه هچّ.”
“ شرّ اِنت من په تئو هئیکَ کاران.”
“کدی.”
“باندا.”

آپی زرتنت و لۆٹتیِ که بوارتش، دستی داشت و گواشتی: “ اۆشتپکایی اِنّه بِنند. “
اے تهتۓ سرا نِشت. “ اَچه تئو اۆشتاتگۓ؟"

“من هم نندان.”
“تئیی نام کۓ اِنت."

“ماهل.”
“ماهل؟.”
“ماهاتون اِنت بله منی ماتا دۆستیا ماهَل کرتگ. تئو سور کرتگ؟"

“ تئو سور کرتگ؟"
کێنگیا گوَشت: “هئو.”
“چُکّ؟"
“سۓ چُکّ اَنت… بله چُکّای پِتا پَنچ سال انت که ادا نه اِنت… مُساپِریا شتگ.”
“زهر اِنت؟"
“انه...بله دێر اِنت که شتگ و پَدا دێمَ نکنت، چۆناها زرّ بَرے بَرے دێمَ دنت، بله…”
“بله چے؟"
“هچ.”
“تئو منی نام جُست نکرت.”
“تئیی ناما من زانان. هما رۆچی که تئو مۓ همساهگ بوتگ، من ترا پَجّاه آورتگ. هر رۆچ من دیستگ که تئیی گِسا تئیی پِلان دۆستَ کئیت و شما تان دێرا نِندێت و گَپَّ جنێت تانکه شپۓ نێما پَد گَپّ جَنانا رئوێت. من هێران آن که تئو اے شپّۓ نێما کجا رئوۓ؟ نزانان کَدی پَدا کاۓ؟"
“ترا گۆن منی رئو و آیا چه کار؟"
“یکّ شپے من تانکه بامگواها نِشتگ و چارِتگ، تانکه تئو پَدا آتکگۓ.”
“اچه، بزان تئو منی چاریگ بوتگۓ؟"
“ ترا تهنایی وشَّ بیت؟"
“پرچا زانا؟"
“وت جُست کنان.”
“تئیی دل چے گوَشیت؟"

بێتئواریا پَد یکّ اَنسگها گوَشتی: ” نون تئو تهنا نه اۓ".”
“انون وَه اِنّه.”
یَکّ و نێم اَدارا رند په رئو پاد آتک.
تئو آپ وارت؟".”
“تئو وارت منی تُنّ پرُشت.”
آ راه گِپت. اِشیا گوَشت: “وتی کَلدارا نبَرۓ؟"
“کئیی کلدار؟"
“هما گارێن کلدارۓ بَدَلا که من ترا گوَشت که دئیانی.”
“هان… آ گارێن کَلدار.”

کێنگیا گوَشت: “هئو.”

“آ من در گێتک.”

چُشی گوَشت زوتّ زوتّ رئوگا لَگّت. دروازگۓ دَپا چکّی جت و گوَشتی:” رۆزَردا هئیکانَ کاران.”
 چه آییۓ در آیگ و رئوگا رند هئیران اَت و نِشتگ اَت و وتسرا وت گپّا اَت: “کَلدار در گێتکگ؟ کَدی؟ کجا؟ اے لۆگۓ تَها؟"
 یَکّ دَمانێا رَند آییۓ سسّایا کار کرت. بچکَندِت و په جاک گوَشتی: “
 “ همم… گارێن کَلدار

چاپ و شنگ: سئیماهی درَد، 2001.

منتوار: گۆشان نکپتگێن تئوار